Er zijn 17 soorten waarvan 14 Bibio soorten en 3 Dilophus soorten Koortsvliegen. Een groot aantal is zeldzaam, terwijl de meeste niet zeldzame zeer algemeen zijn.
De Zwarte Vliegen zijn eigenlijk MUGGEN met typische mug kenmerken zoals de gelede antenne met meer dan drie delen.
Ze worden ook wel Maartse Vliegen genoemd omdat ze in het vroege voorjaar en dan vaak in grote getaLe aanwezig zijn. Opvallend zijn de grote Bibio mannetjes zwermen, kenmerkend met hun hangende pootjes in de vlucht.
De algemene voorjaarssoorten zijn de grote zwarte Bibio marci, de kleinere soorten Bibio lanigerus en Bibio joannis. Bibio clavipes vind je alleen in het najaar
Een soort die je een groot deel van het jaar kunt zien is de algemeen voorkomende Koortsvlieg Dilophus febrilis.
De Dilophus soorten onderscheiden zich van de Bibio soorten doordat de Dilophus soorten op de voorpoot behalve de grote spoor aan de scheen ook nog een middenkrans met sporen hebben.
Een nieuwe soort Bibio longipes, een late herfstsoort voor Nederland werd gepubliceerd door Theo Zeegers in NFM (Nederlandse Faunistische Mededelingen Vol 48: 87-93, 2017) zie onder.
De vrouwtjes van Bibio soorten maken een gaatje van enige cm's diep in de grond met hun voorpoten zie foto's. Dit doen ze met een stevig uitsteeksel wat op het einde van hun scheen (tibia) zit. Ze leggen hun eitjes in het gemaakte bodem gaatje. Waarschijnlijk leggen ze ongeveer 200-300 eitjes. De vrouwtjes gaan meteen dood na dat ze de eitjes gelegd hebben. Ze leven heel kort. De genoemde substraten waarin de Bibio vrouwtjes hun eitjes leggen is een vochtige bodem, bladbodems of rottend hout. Sommige Bibio's leggen hun eitjes in omgeving van graswortels.
De larven komen mogelijk na zo'n 4 maanden uit het eitjes. De larven leven in een groep bijelkaar en overwinteren als larve of pop.
Probeer ook parende Zwarte Vliegen te fotograferen, omdat voor een aantal soorten de combinatie van kenmerken man en vrouw uitsluitsel geven over de soort. De beharing van borst en achterlijf is kenmerkend. Een foto van opzij en onder-opzij is nodig om duidelijkheid te kunnen verschaffen. Een duidelijke foto van de voorpoot kan uitsluitsel geven of het een Bibio of Dilophus is.
Mannetjes en vrouwtjes zijn te onderscheiden aan de kop. Beide hebben een nogal platte kop, maar het vrouwtje heeft een meer smalle, langere kop.
Soorten waarbij het mannetje witte vleugels heeft en het vrouwtje donkere vleugels is Bibio leucoptera (leuco=wit, ptera=vleugel)en de Grote Zwarte Rouwvlieg Bibio marci.
Bij een aantal soorten hebben de vrouwtjes een oranje borst en/of achterlijf bijv. Bibio lepidus, Bibio anglicus, Bibio hortulanus.
Enigszins gelijke families zijn de Mestmuggen Scatopsidae en de Rouwmuggen Sciaridae
Er zijn een aantal muggenfamilies met vleugeltekening met donkere aders in de voorvleugels bijv. Mestmuggen Scatopsidae en Kriebelmuggen Simuliidae. Bij de vliegen is dit vooral kenmerkend bij de Bochelvliegel Phoridae.
De Phoridae zijn in het veld echter gemakkelijk te onderscheiden omdat ze als "razende roeltjes" over en onder het blad rennen. De Zwarte vliegen Bibionidae zijn rustige eigenlijk vrij slome types.
Familie Bibionidae op WAARNEMING.NL.
DETERMINATIE TABEL BIBIONIDAE Theo Zeegers ->blz.4 De Vliegenmepper dec. 1997
Vleugeltekening Bibio clavipes en B. longipes Bibionids of the Highlands N. Scotland
Theo Zeegers 2017 Bibio longipes Een late herfstsoort, nieuw voor Nederland
Update over naamgeving Bibionidae en voorkomen van soorten in Nederland
(bron: Beuk, P.L.Th., 2001. Family Bibionidae. On: Beuk, P.L.Th. (Ed.): Checklist of the Diptera of the Netherlands: http://www.diptera-info.nl/news.php?fam=Bibionidae.Ze zijn op familie niveau uit te sleutelen met Pjotr Oosterbroek e.a. (2006) De Europese families van muggen en vliegen (Diptera)
De Zwarte vliegen zijn op familie niveau uit te sleutelen met Pjotr Oosterbroek e.a. (2006) De Europese families van muggen en vliegen (Diptera)