Er zijn in Nederland 88 soorten waargenomen waarvan 87 zich gevestigd hebben. De Tipulidae familie heeft 7 geslachten waarvan het geslacht Tipula verreweg het grootste geslacht is 60 soorten) gevolgd door Nephrotoma of Tijgerlangpootmuggen (19 soorten).
De grootste langpootmuggen zijn tot ong. 35 mm. De grootste is Tipula maxima. De Ctenophora mannetjes hebben prachtige 'geweiachtige' antennes.
De langpootmuggen leven deels in open grazige gebieden zoals de zeer algemene Tipula oleracea (Kool-langpootmug) en Tipula paludosa. Aan de waterkant vinden we vaak Nigrotipula nigra. In het bos vaak op rottend hout vinden we Dictenidia bimaculata, Ctenophora soorten en Tanyptera soorten.
De adulten nemen nauwelijks voedsel tot zich. De meeste tijd zie je de ogenschijnlijk onhandig grote muggen met verbazingwekkende snelheid door de vegetatie bewegen waarbij mannetjes de geursporen volgen van vrouwtjes om mee te paren.
De larven van langpootmuggen worden emelten genoemd. Vooral in graslanden kunnen ze heel algemeen zijn en geliefd voedsel van vogels, bijv. kauwtjes, roeken, spreeuwen.
Sommige langpootlarven vind je in vochtige grond zoals bijv. van Nephrotoma pratensis aan de rand van duinmeertjes.
De soorten Tipula oleracea en T. paludosa zijn erg algemeen, maar moeilijk te onderscheiden. Beide hebben ze een vleugel met donkere voorrand en daaronder een lichte strook. Tipula oleracea heeft 13 antennelidjes en T. paludosa 14 antennelidjes. Het laatste antennelidje is zeer klein. T. paludosa komt niet in het voorjaar voor en T. oleracea zowel in het voorjaar april-mei als in het najaar aug-sep.
Voor de determinatie zijn foto's vanuit verschillende zijden nodig. Maak foto's van bovenaanzicht waar zowel de vleugels als de borst-bovenkoptekening goed te zien zijn. Ook een zijaanzicht van de kop en flank en speciaal van de antenne. De genitalien moeten van zijaanzicht en bovenaanzicht in detail worden vastgelegd, omdat veel soorten Tipula op genitaalkenmerken wordt onderscheiden.
De tijgerlangpootmuggen Nephrotoma zijn vooral te onderscheiden op de geel-zwarte tekening van de flanken.
De langpootmuggen zijn mogelijk te verwarren met sommige grote Steltmuggen Limoniidae zoals Eutonia barbipes
Andere gelijkende soorten vind je bij de Wintermuggen en de Glansmuggen en de Pediciidae.
DE international WEBSITE VAN PJOTR OOSTERBROEK voor CRANEFLIES (LANGPOOTMUGGEN EN AANVERWANTEN).
Pjotr Oosterbroek heeft verder samen met Kris Peeters meerdere determinatie tabellen uitgewerkt voor Nederland.
Tabel Pierre 1924 van muggensoorten
Filmpje Pristurus, Tipula paludosa paring en eileg Bron: https://commons.wikimedia.org/wiki/User:Pristurus/gallery/Diptera
Dit filmpje is gepubliceerd onder Creative Common Attribution-Share Alike 3.0 Licence.
Familie Tipulidae Langpootmuggen UITGEBREIDE info op waarneming.nl
Update over naamgeving Tipulidae Langpootmuggen in Nederland bron: Jong, H. de, P. Oosterbroek, & P.L.Th. Beuk, 2021. Family Tipulidae. In: Beuk, P.L.Th. (Ed.): Checklist of the Diptera of the Netherlands, https://diptera-info.nl/news.php?fam=Tipulidae.